Pirotski каčkavalj

Pored ćilima simbol i obeležje grada na Nišavi je i kačkavalj, proizvod čiju su veštinu izrade stanovnici visockih sela naučili od Crnovunaca, odnosno Karakačana, koji su izmedu 17. i 19. veka živeli na Staroj planini. Za ova stočarska plemena pretpostavlja se da vode poreklo od Grka ili Cincara. Vremenom oni su se odselili ili similarizovali sa lokalnim stanovništvom.

U početku je kačkavalj izrađivan isključivo od ovčijeg mleka sa Stare planine da bi se tek kasnije pravio i od kravljeg mleka ili mešanog (takozvani mešanac). Najstariji pisani podaci o izradi kačkavalja na Staroj planini datiraju s početka 18. veka. Pirotski kačkavalj poznat je širom sveta zbog svoje specifične arome koja nastaje zahvaljujući bogatim pašnjacima.

Na 40.000 hektara staroplaninskih pašnjaka, koji se prostiru na nadmorskoj visini od 1.300 do 2.000 metara, pedesetih godina prošloga veka napasano je preko 200.000 ovaca, a danas, medutim, ih ima manje od 30.000.

U poslednje vreme, naročito nakon zaštite geografskog porekla imena pirotskog kačkavalja, ovaj proizvod opet je vratio staru slavu iz davnih vremena ali i zadržao majstorstvo izrade i kvalitet proizvoda. Mlekarska škola u Pirotu nosilac je i korisnik žiga zaštićenog proizvoda. Mlekarska škola u Pirotu širi svoje proizvodne kapacitete, edukuje učenike i održava tradiciju u proizvodnji. Zajedničkom saradnjom Turističke organizacije Pirot i Mlekarske škole Pirot nastoji se na stalnoj promociji pirotskog kačkavalja, njegovoj degustaciji, prezentaciji i proizvodnji.